Kopie van Werkzaamheden elders langs de Maas en in het gebied

Een stuw is een waterbouwkundig werktuig dat als doel heeft de waterspiegel in een rivier te controleren. Het is een soort deur die het water tegenhoudt, oftewel: opstuwt. Naast elke stuw is een sluis die schepen naar het volgende waterniveau brengt.

In de Maas zijn in het begin van de vorige eeuw zeven stuwen gebouwd. Deze zorgen ervoor dat er in tijden van beperkte wateraanvoer voldoende waterdiepte is voor de scheepvaart. De stuwen houden een deel van het rivierwater tegen, waardoor het waterpeil stijgt en schepen kunnen varen. Ze zijn zo gebouwd dat in het hele stuwpand (het traject tot aan de volgende stuw) de waterdiepte minimaal 3 meter bedraagt.

De stuwen in de Maas worden gestreken (‘geopend’) bij verhoogde Maasafvoeren, wanneer de hierover vastgelegde waterstand wordt bereikt. De eerste stuw die gestreken wordt, is Belfeld (Maasafvoer ca. 1.100 m3/s), daarna volgen Roermond (ca. 1.200 m3/s), Sambeek (ca. 1.400 m3/s), Grave en Linne (ca. 1.500 m3/s). De stuwen bij Lith en Borgharen (ca. 1.700 m3/s) worden als laatste gestreken. De scheepvaart wordt gestremd vanaf een Maasafvoer van ca. 2.000 m3/s.

Nee: wanneer de Maasafvoer doorstijgt naar bv. 3.000 m3/s, zijn de stuwen al lang geopend en hebben ze dus geen invloed meer op de waterstanden. De stuwen worden dus al gestreken voordat er sprake is van hoogwater.

Kwelwater is grondwater dat uit de grond komt. In het gebied tussen Gennep en Mook ontstaat kwel als gevolg van waterdruk vanuit de stuwwal in combinatie met stijgende waterstanden in de Maas. Het gebied heeft van nature dus te maken met het fenomeen kwel, en de hoeveelheid kwelwater neemt tijdelijk toe als waterstanden in de Maas stijgen.

Indien kwelwater als gevolg van hoogwater voor te grote problemen zorgt, is een van de mogelijkheden om het watersysteem in het gebied aan te passen. Zo wordt bijvoorbeeld in Middelaar een apart buiten- en binnendijks watersysteem aangelegd. Op deze manier verdwijnen de duikers onder de dijk door, en wordt binnendijkse wateroverlast na hoogwater vermeden.