Verhalen achter de Dijk - Andy Liebrand

Het Niersdal is een natuurgebied waarvan er in Nederland niet meer zoveel zijn. De glooiende weide is een broedplaats voor vogels en het leefgebied van onder andere konijnen, amfibieën en talloze insecten. Andy Liebrand (60) is boswachter publiek bij Staatsbosbeheer en betrokken bij de dijkversterkingsplannen van Waterschap Limburg in de Lob van Gennep. “Ik zie kansen om de biodiversiteit in het Niersdal te verbeteren.”

De zeven boswachters van Staatsbosbeheer in Noord- Limburg beheren zo’n 3400 hectare natuur. Andy Liebrand is als boswachter publiek verantwoordelijk voor het vertellen van het verhaal achter de Noord-Limburgse natuurgebieden. Ook optreden tegen overtredingen en natuureducatie horen bij zijn taken. “Mijn werkgebied is de plek waar mijn ouders opgegroeid zijn”, vertelt Andy. “Mijn moeder komt uit Gennep, mijn vader uit Ottersum. Ik werk nu waar zij vroeger speelden. Zelf groeide ik op in Belfeld, tweehonderd meter van de Maas. Ik ben een kind van de Maas, als jochie was ik altijd bij de rivier te vinden.”

Niersdal is bijzonder

Andy vindt Noord-Limburg nog altijd prachtig. Het Niersdal bij Ottersum is bijvoorbeeld een bijzondere plek. “Normaal gesproken zijn graslanden vrij strak, met maar weinig plantensoorten”, zegt hij. “Het Niersdal is ruiger. De ondergrond zit vol holen van dieren en de begroeiing bestaat uit veel verschillende grassen en kruiden. Het dal is dan ook niet alleen bedoeld om vee te laten grazen. Mensen kunnen er prachtig wandelen en genieten van de natuur. Het dal is het leefgebied van buizerds, eenden, roeken, marters, konijnen, amfibieën en insecten, die er makkelijk hun eten vinden. Het koppeltje ooievaars dat nestelt op het oude stadhuis in Gennep komt hier ook eten. Het gebied rond het Genneperhuis is net zo bijzonder. Deze oude burcht ligt op een strategische plek, waar de Niers uitkomt op de Maas. Dit deel van Noord- Limburg heeft een rijke historie én een rijke biodiversiteit.”

Natuur versterken

Andy houdt de dijkversterkingsplannen rond Ottersum dan ook goed in de gaten. “Ondanks dat ik met de Maas ben opgegroeid, heb ik er nooit last van gehad”, zegt hij. “In 1993 stond onze kelder onder water, maar we zaten zelf nog net droog. Ik zie natuurlijk wel dat waterbescherming belangrijk is. Je houdt niet voor mogelijk hoe snel de Maas op kan komen zetten, dan sta je machteloos. Maar ik vind dat we niet moeten doorslaan in het willen beheersen van álle mogelijke risico’s. We zouden in Nederland de natuur eigenlijk meer met rust moeten laten. En als we toch gaan ingrijpen, zoals bij de dijk in Ottersum, laten we dan in elk geval kijken hoe we het landschap en de natuur kunnen versterken.”

Dierenleven niet verstoren

Andy vindt het belangrijk om de biodiversiteit in het Niersdal te vergroten. “We zouden meer structuur in het gebied aan kunnen brengen, met bijvoorbeeld hier en daar een meiboom”, zegt hij. “Dat is mooi voor vogels en muizen. Meer verschillende kruiden op de dijk zorgen voor mooie bloemen en een rijke vegetatie, met kansen voor vlinders en andere insecten. Ook qua recreatie zie ik mogelijkheden. Aan de kant van het Niersdal zouden we halverwege of direct aan de voet van de dijk, een wandelpad kunnen aanleggen. Hier kunnen mensen dan ook hun hond uitlaten. Zo verstoren ze het dierenleven in het dal niet. Als de voetbalvelden verplaatst worden, dan zou de basisschool daar een stuk grond kunnen adopteren, om kinderen om te leren gaan met de natuur.”

Zo natuurlijk mogelijk

Andy wil vooral graag dat het Niersdal zorgvuldig wordt behandeld. “Houd de dijk zo natuurlijk mogelijk en zorg dat het gebied niet onnodig verstoord wordt. Natuurkwaliteit moet voorop staan. Er is al zo weinig natuur over in Nederland, we moeten koesteren wat we hebben.”

Het verhaal van Andy is ook beschikbaar als PDF. Je kunt deze hier bekijken en downloaden.