Verhalen achter de Dijk - Sjaak Smits
Voor Sjaak Smits (61) uit Ottersum is de Maas normaal gesproken een bron van rust en ontspanning. Hij fietst graag langs de rivier en hij geniet van de mooie landschappen. Maar hij weet ook dat de Maas tegenstrijdig is en razendsnel heel bedreigend kan worden. “Ik woonde net een maand in deze straat toen het hoogwater van 1993 toesloeg.”
Sjaak Smits is een geboren en getogen Ottersummer. Hij is nauw betrokken bij het verenigingsleven, zorgde dat er een sport- en speelstraat in het dorp kwam en ruimt samen met andere vrijwilligers zwerfvuil op. “Ik maak me graag verdienstelijk voor het dorp”, zegt Sjaak. “Zelfs toen ik in Gennep woonde, leefde ik in Ottersum. Een collega van mij zei vaak: ‘Jij altijd met je Ottersum, er is niks in dat dorp.’ Maar hier hoef ik mijn fiets niet eens op slot te zetten. Iedereen kent elkaar, het dorp voelt veilig en geborgen. De rust is ook heerlijk.”
Evacueren
Sjaak en zijn vrouw Netta verhuisden in november 1993 naar het huis waar Sjaak na haar overlijden met zijn zoon bleef wonen. “Met hoogwater was ik nooit bezig”, zegt Sjaak. “De Maas was gewoon een mooie plek waar je fijn kon fietsen. Langs de ene kant van de Maas heen, oversteken met het pontje en langs de andere kant weer terug. In december 1993 zag ik pas hoe bedreigend de Maas kan worden. Ik weet nog dat ik om half zes ’s ochtends naar mijn werk ging en dacht: ‘wat zijn er op dit tijdstip al veel mensen op in mijn nieuwe straat’. Bleek dat er al een geluidswagen door het dorp was gereden om te waarschuwen. Uiteindelijk was onze straat één van de twee straten die niet geëvacueerd werden. De rest van Ottersum moest weg. In 1995 kwam het water nog hoger, maar toen lagen er al nooddijken. Toen hebben we in het dorp heel wat zandzakken gevuld, de saamhorigheid was enorm.”
Grote saamhorigheid
Sjaak vindt het goed dat Waterschap Limburg werkt aan het beschermen van Ottersum. “Je kunt wel zeggen: extreem hoogwater komt maar eens in de driehonderd jaar voor, maar dat dachten ze ook toen ze het ziekenhuis in Venlo bouwden. Die kregen in 1993 en 1995 meteen twee keer hoogwater voor de kiezen. Zelf maak ik me niet zo druk over de dijkplannen. Zolang er nu maar een écht goede oplossing komt en het waterschap over tien jaar niet weer komt aankloppen. Ik heb er vertrouwen in dat dat goed komt. Al heb ik natuurlijk makkelijk praten, want ik woon niet direct aan de dijk. Gelukkig zijn de plannen voor de schuif van de baan. Daarbij zou ons gebied bij extreem hoogwater onder water worden gezet. Dat idee zorgde voor veel onrust in het dorp. En dat begreep ik best.”
Fietspad over de dijk
Sjaak hoopt dat de dijk in Ottersum een extra functie krijgt naast waterbescherming. “Ik zou het mooi vinden als er een fietspad langs de Maas komt, van Maastricht tot Mook. Leg een fietsroute aan over de verhoogde dijk in Ottersum, zodat mensen kunnen genieten van het uitzicht. Geef het dorp iets extra’s terug voor de geplande dijkverhoging. Ik zou graag zien dat het waterschap ook luistert naar mensen die geen verstand hebben van waterkeringen en metingen. Die komen vaak met de beste ideeën, want die worden niet gehinderd door oogkleppen. Kunnen we bijvoorbeeld geen zone omdijken in het achterland, waar extreem hoogwater in kan stromen? Deskundigen zeggen misschien: Sjaak, dat kan helemaal niet. Maar wie weet waar zulke wilde ideeën toe kunnen leiden. Anders denken, daar houd ik van.”
Het verhaal van Sjaak is ook beschikbaar als PDF. Je kunt deze hier bekijken en downloaden.