Op weg naar gewone dijken bij Lob van Gennep

Reguliere Dijken meest kansrijk op basis van tussenresultaten

De onderzoeken naar de drie alternatieven voor de Lob van Gennep zijn volop gaande. Een definitieve beslissing volgt pas aan het eind van de verkenning. Maar de tussenresultaten van de onderzoeken wijzen eenzelfde richting in, namelijk het alternatief ‘Reguliere Dijken’. Bij dit alternatief worden de dijken verhoogd en versterkt conform de wettelijke waterveiligheidsnorm.

Definitieve keuze minister pas aan het eind
Hoewel de definitieve keuze pas aan het eind van de verkenning door de minister wordt gemaakt, hecht de stuurgroep er waarde aan om deze tussenresultaten met de omgeving te delen. Jos Teeuwen, lid dagelijks bestuur Waterschap Limburg: “We zijn nu halverwege de verkenning en er zijn tussenresultaten bekend. Deze tussenresultaten laten zien dat Reguliere Dijken beduidend beter uit de onderzoeken komen dan vooraf was gedacht. Dit alternatief lijkt op basis van de informatie die nu beschikbaar is, kans te maken het voorkeursalternatief te worden.”

De tussenresultaten tonen aan dat Reguliere Dijken de mensen tegen hoogwater beschermen conform waterveiligheidsnorm en dat ze bij extreme waterstanden zorgen voor waterstandsverlaging stroomafwaarts, waardoor de dijken in Brabant en Gelderland minder verhoogd hoeven te worden. Ook is de eerste indicatie dat Reguliere Dijken de minste impact hebben op ruimtelijke kwaliteit, milieu en leefomgeving en dat ze het minste kosten. Tevens kunnen ze rekenen op draagvlak van veel mensen uit het gebied.

Het goede gesprek voeren
De onderzoeken zijn nog niet afgerond, maar de verwachting is dat de aanvullende resultaten geen veranderingen zullen aanbrengen in de huidige inzichten. Dit inzicht heeft voordelen voor de verdere verkenning en gebiedsparticipatie. Rob Peperzak, wethouder in Gennep: “De afgelopen maanden hebben we vele gesprekken gevoerd in de omgeving. Hoogwaterbescherming leeft enorm. Ik heb voor- en tegenstanders van de alternatieven gehoord. Dit is een tussentijdse update, de stuurgroep geeft nog geen advies aan de minister. Dat gebeurt later in de verkenning. Maar ik ben opgetogen dat we als stuurgroep Lob van Gennep de mensen alvast open en transparant mee kunnen nemen in de tussenresultaten van de verkenning.”

Geertjan Wienhoven, wethouder in Mook en Middelaar, vult aan: “De energie en focus van mensen die in werkateliers en omgevingswerkgroepen met ons meedenken, kan zich nu richten op de ruimtelijke inpassing van een gewone dijkversterking en de versterking van gebiedskwaliteiten. Hierdoor voeren we het goede gesprek met de mensen in het gebied.”

Informatiebijeenkomsten in november corona-proof
In november organiseert het project nieuwe informatiebijeenkomsten om de omgeving bij te praten over de tussenresultaten. Geïnteresseerden krijgen dan onder meer uitgebreide informatie over de onderzoeken, over de uitwerking van de alternatieven en over de verdere planning. Hoe die bijeenkomsten er precies uit zullen zien, is afhankelijk van de geldende coronamaatregelen. Zodra hier meer duidelijkheid over is, maakt het project dit bekend.

Vergelijken van alternatieven op zes criteria
De vergelijking tussen de drie alternatieven gebeurt op basis van zes criteria. Uit de informatie die tot dusver is verzameld, lijkt het alternatief Reguliere Dijken het meest kansrijk om het voorkeursalternatief te worden:

• Het alternatief voldoet aan de wettelijke waterveiligheidsnorm van een overstromingskans van 1/300e per jaar. (Criterium: verbeteren hoogwaterbescherming);
• Bij extreem hoogwater zorgt Reguliere Dijken voor een waterstandsverlaging van gemiddeld 7 centimeter stroomafwaarts, tussen de Lob van Gennep en de Biesbosch. De waterstandsverlaging stroomafwaarts is van belang voor de Maas als geheel, omdat in Brabant sprake is van een flinke dijkversterkingsopgave. (Criterium: verbeteren waterbergende werking);
• De dijkverhoging is in het alternatief Reguliere Dijken beperkt ten opzichte van de andere alternatieven, waardoor de dijken beter in het landschap zijn in te passen. De ruimtelijke impact is bij dit alternatief het kleinst. (Criterium: verbeteren ruimtelijke kwaliteit);
• Veel inwoners en ondernemers van de Lob van Gennep beschouwen Reguliere Dijken als een goede optie. (Criterium: draagvlak);
• Omdat de dijken minder hoog en daardoor minder breed worden dan bij de andere alternatieven, is er ook minder ruimtebeslag. Hierdoor is de eerste indicatie dat de effecten op omgeving en milieu kleiner zijn. (Criterium: omgeving en milieu);
• Reguliere Dijken is het goedkoopste alternatief. En er is balans tussen kosten en dekking. Dit alternatief is hierdoor erg kosteneffectief. (Criterium: balans tussen kosten en dekking).

Definitief advies aan de minister aan eind van verkenning
De verkenningsfase wordt de komende tijd zorgvuldig afgerond. Dat betekent dat alle drie de alternatieven in onderzoek blijven en worden uitgewerkt. Voor de zomer van 2021 zal de minister, na advies van de stuurgroep, de ontwerp-voorkeursbeslissing en het milieueffectrapport ter inzage leggen. Dat is zeg maar de concept-beslissing. Dan is het mogelijk om hierop middels een zienswijze te reageren. Daarna geeft de stuurgroep een definitief advies aan de minister. Zij neemt vervolgens de definitieve voorkeursbeslissing.

Achtergrondinformatie tussenresultaten
De factsheet geeft een overzicht van de tussenresultaten. Daarnaast staat op de website bij “Downloads” en “Veelgestelde vragen” meer informatie. Recent zijn de volgende tussenresultaten gereed gekomen en toegevoegd op de website:

• Ruimtelijke kwaliteit Lob van Gennep – Leidende Principes: Dit document concretiseert de te versterken gebiedskwaliteiten bij de dijken en de directe omgeving.
• Advies Expertteam Ruimtelijke kwaliteit: In dit advies bekrachtigen zij de leidende principes en spreken zij vanuit ruimtelijke kwaliteit gezien een voorkeur uit voor reguliere dijken;
• Rivierkundig onderzoek: Dit onderzoek brengt voor de drie alternatieven de waterstandsverlaging stroomafwaarts in beeld en de effecten van een overstroming voor het gebied, zoals waterstanden, overstroomdgebied en stroomsnelheden;
• Advies van Adviesteam dijkontwerp: review van het rivierkundig onderzoek door onafhankelijk topspecialisten. Zij bevestigen het rivierkundig onderzoek en de resultaten ervan.

Over Lob van Gennep
Het project Lob van Gennep heeft drie doelen: het verbeteren van de hoogwaterbescherming van het gebied, het verbeteren van de waterbergende werking om te zorgen voor waterstandsverlaging stroomafwaarts en het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit in het gebied. Lob van Gennep is een gezamenlijk project van het Rijk (Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), waterschappen Limburg en Aa en Maas, provincies Limburg, Noord-Brabant en Gelderland, en gemeenten Gennep en Mook en Middelaar.